Osiek

Wyświetl większą mapę

Niezwykle atrakcyjna dla turystów z bardzo zdrowym mikroklimatem żywicznych borów sosnowych.      Powierzchnia gminy wynosi 156 km2, z czego lasy stanowią ok. 75%, natomiast wody ok. 10%. Gminę zamieszkuje ok. 2500 mieszkańców skupionych w 12 sołectwach: Cisowy, Bukowiny, Lisówko, Jeżewnica, Wycinki, Markocin, Osiek, Radogoszcz, Karszanek, Skórzenno, Kasparus, Suchobrzeźnica. Siedzibą gminy jest popularne i atrakcyjne letnisko Osiek położone przy drodze wojewódzkiej nr 214 Warlubie - Kościerzyna. Dzięki usytuowaniu nad największym jeziorem Kociewia"Kałębie" zwanym "Morzem Kociewskim" o pow. 466 ha. Osiek zwany jest turystyczną stolicą powiatu starogardzkiego.

Historia

Wieś Osiek - dzisiejsza siedziba Gminy leżała na szlaku bursztynowym Świecie - Osiek - Skórcz - Starogard Gdański - Gdańsk. Wyprawy tym szlakiem nie były zbyt częste ze względu na niebezpieczeństwo, ale jest to pierwsza ciekawostka historyczna, którą warto odnotować.

Według tradycji w 997 roku przebywał tu, zapewne w gródku obronnym, przez jedną noc, biskup Wojciech w czasie podróży misyjnej do Prus.

Tędy wiodła także droga kupców zwana "drogą księcia Grzymisława" w XIII w. Potwierdza to niejako nazwa wsi - Osiek, pochodząca od słowa zasieka, tj. przeszkoda, zapora lub drewniana warownia śródleśna strzegąca bezpieczeństwa drogi kupieckiej.

W I połowie XV wieku Osiek znalazł się w rękach Krzyżaków, którzy wznieśli tu murowany zameczek nad brzegiem jeziora Kałębie. W czasie wojny trzynastoletniej (1454-1466) przechodził on z rąk do rąk i w końcu został zniszczony.

W 1565 Adam Walewski, jeden ze starostów osieckich, wzniósł na jego fundamentach piękny pałac renesansowy z arkadowym dziedzińcem. Niestety, obiekt ten został zniszczony w latach "potopu" szwedzkiego 1655-1660. Pozostała jedynie legenda o zatopionym przez wrogów złocie w jeziorze Kałebie. Materiał budowlany z pałacu został wykorzystany do budowy koszar wojskowych w Starogardzie Gdańskim (przy ulicy Paderewskiego).

Od 1767 roku w drugie Święto Zielonych Świąt i w pierwszą niedzielę po Św. Rochu (16 VIII) odbywały się "Jarmarki osieckie na towary wszelkie". Święty Roch, jako patron chroniący od chorób zakaźnych, a głównie od cholery, cieszył się tu od dawna wielkim kultem. Został on też patronem tutejszego Kościoła pobudowanego w latach 1860-1866. Kult Św. Rocha trwa do dzisiaj, corocznie w pierwszą niedzielę po 16 VIII odbywa się uroczysty Odpust Św. Rocha, który gromadzi licznych wiernych, w ten dzień m. in. przybywa piesza pielgrzymka ze Skórcza. Nadal rozstawiane są stragany, tzw. "budy", na których można zakupić przeróżne rzeczy.

Niemałą rolę w historii Osieka odegrał ks. Jan Olszewski, miejscowy proboszcz (1894-1910). Założył on Polskie Towarzystwo Handlowe "Konsum", Bank Ludowy (1904), Towarzystwo Ludowe i Towarzystwo Flisaków. Dzięki niemu parafia przekształciła się w "centralę strajku szkolnego" na ziemi starogardzkiej w latach 1906-1907. Był to strajk w obronie mowy polskiej, w którym zasłyneła m.in. szkoła w Kasparusie.

W latach 1936-1939 przez Osiek  budowano autostradę Warlubie - Osiek - Kościerzyna - Gdynia.

W okresie II wojny światowej wielu mieszkańców gminy walczyło w partyzantce działającej w okolicznych lasach zwłaszcza na południe od jeziora Kałębie. Były to m.in. oddziały partyzanckie Armii Krajowej.

Żródło:

gmina Osiek

Literatura:

"Pojezierze Kociewskie i okolice" - przewodnik turystyczny Józefa Milewskiego

"Kociewie" - przewodnik po szlakach turystycznych Stefana Gołąbka

"Kociewie, kraina wśród lasów, jezior i rzek - wydawnictwo Instytutu Kociewskiego

 

Jeśli chcesz aby Osiek został Letnią Stolicę Kociewia dostarcz do nas kupon ze swoim głosem zamieszczany w tygodnikach: Gazeta Kociewska oraz Gazeta Tczewska, lub wyślij SMS o treści WPP WYBIERAM 08 na numer 71100
(Koszt netto 1zł/sms, brutto 1,23zł/sms z VAT)