piątek, 22 sierpnia 2025 05:08
Reklama

Tylko u nas. Baba ze wsi komentuje... Pączki, pączusie

Są okrągłe, słodkie, tłuste, z lukrem, cukrem pudrem, z różą, czekoladą i advocatem. Któż z nas ich nie kocha? I potrafi sobie ich odmówić, nie tylko w Tłusty Czwartek? Wprawdzie za sprawą mody na zdrowe żywienie i takie tam fit-bzdury znalazły się na cenzurowanym.
Tylko u nas. Baba ze wsi komentuje... Pączki, pączusie

Autor: fot. Janusz Rokiciński

W Polsce znane są od XII wieku, ale ich historia sięga czasów starożytnych. Raczyli się nimi głównie Rzymianie, zwłaszcza podczas obchodów zimowo-wiosennego przesilenia. Nie były to pączki jakie mamy dzisiaj, daleko im do tego. Rzymskie pączki wykonane były z ciasta chlebowego, a zamiast marmolady słoninę lub boczek. Ciekawe czy w dzisiejszych czasach by się przyjęły?  
Tłusty czwartek to święto łakomczuchów. Wypada w ostatni czwartek przed rozpoczęciem Wielkiego Postu, czyli dokładnie 52 dni przed Wielkanocą, konkretnie w pierwszy dzień ostatniego tygodnia karnawału.
Nie zawsze był ten dzień znany jako Tłusty czwartek, lecz jako „zepsuty” lub „mięsopusty”, od wieków był to czas hucznych celebracji, które kończyły się we wtorek (po nim Środa Popielcowa). Były tańce kuligi, pijaństwo, obżarstwo, przebieranki, w ten sposób cieszono się ostatnim dniem swobody, który poprzedzał post.

Reklama

Pierwszą wzmiankę 
na temat pączków przypisuje się Mikołajowi Rejowi w żywocie człowieka poczciwego z lat 1567/68 napisał on: „Mniejsi stonowie pieką kreple ,więtsi torty”. W wieku XV pączki nabrały lukru i miodu, którym je polewano. Niestety wciąż nie spełniały norm puszystości - były okropnie twarde, dopiero w 18. wieku nabrały puszystości, bo zaczęto je wyrabiać z ciasta drożdżowego. Kto więc stoi za słodkim przysmakiem?
Nazwisko nie jest 100% pewne, lecz z dość dużym przekonaniem wskazuję Cecylie Kropf, która na przełomie XVII i XVIII wieku prowadziła we Wiedniu cukiernię, w której goście próbowali puszystych kul z ciasta drożdżowego z nadzieniem z rożnego rodzaju owoców. Historycy są zgodni, co do faktu, że przysmak pochodzi z Austrii lub południowych Niemiec.

Pączki 
w najróżniejszych formach uwielbiane sa na całym świecie, a na pewno w Europie. Włosi swoje bomboloni nadziewają kremem czyli budyniowa masą o smaku waniliowym, czekoladowym i konfitura malinową (najważniejsze aby podawane były na ciepło). Amerykanie mają swoje donuty kształtem przypominające polskie pączki z dziurą i serem (tzw oponki). Ich forma wzięła się prawdopodobnie z początkowych trudności ze smażeniem pączków, których środek pozostawał surowy, natomiast owocowe nadzienie nie specjalnie przypadło do gustu amerykańskim konsumentom. Donuty smażone są na głębokim tłuszczu z ciasta drożdżowego. Na punkcie donutów oszalał cały świat, pojawiają się w wersjach fantazyjnych, oblane kolorowymi polewami z posypkami (czekolada, orzechy). Co ciekawe w USA obchodzony jest Narodowy Dzień donuta (przypada w pierwszy piątek czerwca).
W Izraelu królują syfganiyot które muszą być słodkie i podawane podczas Chanuki. Greckie pączki są nieco mniej podobne do naszych, małe, chrupiące, polane dużą ilością miodu i posypane pistacjami. Podobne do nich są mini pączki rodem z Turcji, czyli Lokma, nasączone syropem cukrowym, podawane z posiekanymi orzechami i posypane cynamonem. Z łatwością traficie na nie na rogu ulicy podczas wycieczki w tamte strony. 
Jeżeli szukacie czegoś zbliżonego do pączków które znacie i kochacie, możecie skusić się na niemieckie Berliner-pfannkuchen. Są podobne do polskiej wersji, ale smaży się je na tłuszczu zaledwie kilkadziesiąt sekund (w efekcie czego są mniej tłuste).

Szacuje się, 
że podczas Tłustego Czwartku przeciętny Polak zjada 2,5 pączka, oczywiście wielu z nas statystyki zawyża, w końcu to święto pączka, a niezjedzenie go tego dnia, może przynieść pecha, który towarzyszyć nam będzie cały rok, bez względu na to czy przygotowywany w domu czy prosto z cukierni, paczek to obowiązkowa pozycja w tłustoczwartkowym menu! A jeżeli zjecie za dużo pączków i boicie się o figurę to polecam spacer, ale niech Wam nie przyjdzie na myśl wstrzymać się od pączka, lub jeść w wersji fit...
Smacznego! 


fot Emilia Peek-Kwaśniewska (2016)

fot Emilia Peek-Kwaśniewska (2016)


Podziel się
Oceń

Polska Filharmonia Bałtycka im. Fryderyka Chopina w Gdańsku zaprasza na koncerty symfoniczne i wydarzenia w sierpniu 2025 Polska Filharmonia Bałtycka im. Fryderyka Chopina w Gdańsku zaprasza na koncerty symfoniczne i wydarzenia w sierpniu 2025 Koncerty symfoniczne i wydarzenia organizowane przez PFB w sierpniuróżne lokalizacje5-9/08/2025, wtorek-sobota, godz. 19:00Wstęp wolny (na wszystkie koncerty cyklu)Muzyka w zabytkach starego GdańskaCykl koncertowy Muzyka w zabytkach starego Gdańska to organizowane od ponad dwóch dekad przez Polską Filharmonię Bałtycką muzyczne spotkania w historycznych obiektach grodu nad Motławą, połączone z prelekcjami na temat historii miasta oraz jego zabytków.5/08 – Kościół św. Barbary (ul. Długie Ogrody 19)wystąpi: Bałtycki Kwintet Dęty w składzie: Agnieszka Respondek – fletDaniel Bernardino – obójKarol Respondek – klarnetEwa Naczk-Jankowska – fagotZbigniew Kaliciński – rógprowadzenie i prelekcja: Dorota Kucharczykw programie:Fryderyk Chopin - Mazurek F-dur op. 68 nr 3Franz Danzi - Kwintet F-dur op. 68 nr 2Maurice Ravel - Nagrobek Couperina6/08 – Sala Kameralna PFB (ul. Ołowianka 1)wystąpią:Atsumi Fukuda – fagotJoanna Kravchenko – altówkaMaksym Zajączkiewicz – klawesynprowadzenie i prelekcja: Dorota Kucharczykw programie:Felice de Giardini – 3 Duetti per Fagotto e Viola (2 duety)Michel Corrette – Les Délices de la Solitude - Sonata na fagot, altówkę i basso continuoJoseph Bodin de Boismortier – Sonata c-moll op. 50 nr 5 na fagot, altówkę i basso continuo 7/08 - Góra Gradowa (Hevelianum Gdańsk, ul Gradowa)wystąpią: Baltic String Quartet w składzie: Tomasz Diakun – skrzypce, Sylwia Kolińska – skrzypce, Kamila Pietrzak – wiolonczela, Tomasz Pozorski – altówkaprowadzenie i prelekcja: Klaudiusz GrabowskiW programie: George Gershwin – Summertime, The Man I Love, Embraceable You, Oh, Lady Be Good!Bart Howard – Fly Me to the MoonVincent Youmans – Tea For TwoJacob Gade – JalousieAstor Piazzolla – OblivionGeorge Weiss – Can't Help Falling in Love, What a Wonderful WorldJohnny Mandel – The Shadow of Your SmileThe Beatles – When I'm Sixty Four, Hey Jude, And I Love Her8/08 - Kościół św. Józefa (u. Elżbietańska 9) wystąpią:Andrzej Wojciechowski – klarnet, Adam Bruderek – skrzypce, Patryk Purzycki – altówka, Edyta Słomska – wiolonczelaprowadzenie i prelekcja: Klaudiusz Grabowskiw programie:Antonio Casimir Cartellieri – Kwartet Es-dur nr 4Andrzej Wojciechowski – Broken glass na klarnet i trio smyczkowe - prawykonanieAstor Piazzolla – Oblivion-9/08 - Kościół św. Katarzyny (ul. Profesorska 3) wystąpią:Trio smyczkowe w składzie: Adam Bruderek - skrzypce, Aleksandra Stadniczenko - altówka, Małgorzata Bleja – wiolonczelaprowadzenie i prelekcja: Klaudiusz Grabowskiw programie:Wolfgang Amadeusz Mozart – Divertimento KV 563Sponsor Strategiczny PFB: Energa Grupa OrlenGłówny Sponsor PFB – Mecenas Kultury: PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.Partner wydarzeń artystycznych PFB w 2025 roku:Ruch Muzyczny---Sala Koncertowa PFB8/08/2025, piątek, godz. 19:00Bilety: 27-121,50 złKoncert symfoniczny – Cztery Pory Roku i tangoJedno z najbardziej znanych i rozpoznawalnych dzieł muzyki klasycznej – Cztery Pory Roku Antonio Vivaldiego, czyli cztery koncerty skrzypcowe odpowiadające porom roku – wraca na deski Polskiej Filharmonii Bałtyckiej. Zagra Orkiestra Polskiej Filharmonii Bałtyckiej pod wodzą swojej koncertmistrzyni Natalii Walewskiej. Wieczór dopełnią nastrojowe tanga, ze słynną La Cumparsita Rodriqueza na czele. Wystąpią:Orkiestra PFBNatalia Walewska – skrzypceNatalia Walewska – skrzypceProwadzenie: Krzysztof DąbrowskiW programie:Antonio Vivaldi – Cztery Pory Roku [38']Astor Piazzolla – Oblivion [6']Carlos Gardel – Tango Por una cabeza [4']Ángel Villoldo – El Choclo [3']Gerardo Rodriguez – La Cumparsita [4']Sponsor Strategiczny PFB: Energa Grupa OrlenGłówny Sponsor PFB – Mecenas Kultury: PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.Partner wydarzeń artystycznych PFB w 2025 roku:Ruch Muzyczny---Sala Kameralna PFB9/08/2025, sobota, godz. 17:00Bilety w cenie: 22-37złRecital fortepianowy – Bartłomiej KokotJuż w październiku czeka nas Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie, a my gościmy kolejnego uczestnika tego konkursu. Bartłomiej Kokot zaliczany do grona najbardziej utalentowanych polskich muzyków klasycznych, laureat prestiżowych konkursów pianistycznych (m.in. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny Brescia Classica we Włoszech). W Gdańsku zagra recital w całości wypełniony muzyką patrona Polskiej Filharmonii Bałtyckiej.Wystąpi:Bartłomiej Kokot – fortepian Bartłomiej Kokot – fortepian W programie:Fryderyk Chopin:– Nokturn cis-moll op. 27 nr 1– Ballada g-moll op. 23– Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5– Etiuda e-moll op. 25 nr 5– Walc a-moll op. 34 nr 2– Scherzo b-moll op. 31– Polonez-Fantazja op. 61Recital w ramach cyklu Efekt Chopina, realizowanego przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.Sponsor Strategiczny PFB: Energa Grupa OrlenGłówny Sponsor PFB – Mecenas Kultury: PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.Partner wydarzeń artystycznych PFB w 2025 roku:Ruch Muzyczny---Sala Koncertowa PFB16/08/2025, sobota, godz. 19:00Bilety: 27-121,50 złKoncert symfoniczny – Mistrzowie muzyki filmowej Jednym z kluczowych składników powodzenia dobrego kina jest komponowana do nich muzyka, która potem z nami zostaje. Filharmonicy gdańscy pod batutą Alexandra Humali zagrają z dwojgiem znakomitych solistów: koncertmistrzynią Orkiestry PFB Natalią Walewską i z saksofonistą Szymonem Zawodnym. Usłyszycie m.in. kompozycje z Listy Schindlera Johna Williamsa, słynną suitę z Gwiezdnych wojen czy przejmujące walce z Ziemi obiecanej.Wystąpią:Orkiestra PFBOrkiestra PFBAlexander Humala – dyrygentNatalia Walewska – skrzypceSzymon Zawodny – saksofonSzymon Zawodny – saksofonProwadzenie: Krzysztof DąbrowskiW programie:Leonard Bernstein – Uwertura z Candide [5']John Williams – Escapades na saksofon altowy i orkiestrę ze Złap mnie, jeśli potrafisz [14']John Williams – Trzy utwory z Listy Schindlera [15']Theme From Schindler's ListJewish Town (Krakow Ghetto-Winter '41)RemembrancesWojciech Kilar – Walce z Ziemi obiecanej i Trędowatej [9']John Williams – Suita z Gwiezdnych wojen [23']--Sponsor Strategiczny PFB: Energa Grupa OrlenGłówny Sponsor PFB – Mecenas Kultury: PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.Partner wydarzeń artystycznych PFB w 2025 roku:Ruch Muzyczny---Sala Koncertowa PFB23/08/2025, sobota, godz. 19:00Bilety: 27-146,50 złNadzieja, na którą czekało tak wielu – Koncert w 45. rocznicę W Polskiej Filharmonii Bałtyckiej wybrzmi kilkanaście utworów stanowiących muzyczne tło do kultowych polskich filmów, obrazujących historię rozgrywającą się w latach 1950-1990. Koncert składać się będzie z utworów instrumentalnych wykonanych przez Orkiestrę PFB pod dyrekcją maestro Macieja Sztora. Wieczór wzbogacą występy solistów Olgi Szomańskiej oraz Mateusza Ziółko, archiwalne zdjęcia i materiały filmowe.Wystąpią:Orkiestra PFBMaciej Sztor – dyrygentOlga Szomańska – śpiewMateusz Ziółko – śpiewW programie:muzyka do polskich filmów, m.in.: Figurant, Nie lubię poniedziałku, 300 mil do nieba, Człowiek z żelaza, Wszystko, co kocham, RóżyczkaWspółorganizacja:   Data rozpoczęcia wydarzenia: 04.08.2025
KOMENTARZE
Autor komentarza: mmmTreść komentarza: Sama manifestacja ok, chociaż nie wiem jaki to ma sens skoro obecnie pewnie z 99% Polaków (włącznie z politykami) jest przeciwko nielegalnej imigracji. Problemem jest fakt, że tego typu akcje przyciągają też niestety różnych idiotów. Wystarczy poczytać komentarze na fb. Na szczęście widzę, że te najgorsze usuwacie i bardzo dobrze.Data dodania komentarza: 21.07.2025, 13:28Źródło komentarza: Obcokrajowiec uderzony zgrzewką wody i zwyzywany. Sprawą zajęła się policjaAutor komentarza: KaśkaTreść komentarza: Obwodnicy nie ma i nie będzie tak jak nie ma przejazdów pod torami i nowego wiaduktu w Starogardzie.Data dodania komentarza: 16.02.2025, 06:32Źródło komentarza: WAŻNE: Duże zainteresowanie budową obwodnicy Starogardu Gdańskiego. Wpłynęło 12 ofertAutor komentarza: Stanisław SierkoTreść komentarza: ... każda promocja pięknych miejsc Kociewia, a szczególnie miejsc NAJBLIŻSZYCH naszym sercom i najbliższych odległościowo jest CENNA ... brawo ... liczę na kontynuację ... pozdrawiam wszystkich aktualnie pracujących w Wydawnictwie Pomorskim ... Stanisław Sierko, były redaktor naczelny "Gazety Kociewsakiej" ...Data dodania komentarza: 14.02.2025, 20:42Źródło komentarza: Historia i dziedzictwo Borów Tucholskich – niezwykłe miejsca, które warto odwiedzićAutor komentarza: DjTreść komentarza: Szkoda, że f-sz czynni e służbie ten dzień obchodzą jak każdy inny. Każda formacja dostaje nagrody na swoje święto, ale to SW stan umysłuData dodania komentarza: 13.02.2025, 22:43Źródło komentarza: Święto Tradycji Służby Więziennej - spotkanie z emerytowanymi funkcjonariuszamiAutor komentarza: Duda AndriuTreść komentarza: Bla bla bla nudyData dodania komentarza: 11.02.2025, 22:11Źródło komentarza: O polityce, wyborach i haniebnej wypowiedzi minister Nowackiej. Felieton Piotra SzubarczykaAutor komentarza: KaśkaTreść komentarza: Same bzdety. Propaganda jak to jest dobrze za rządów PO. Ściema.Data dodania komentarza: 11.02.2025, 04:57Źródło komentarza: Inwestycje w gminach powiatu starogardzkiego (cz. 2)
Reklama
Reklama
Reklama