piątek, 3 maja 2024 22:46
Reklama
Reklama
Reklama

STAROGARD: W Światowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu, nie zapomnieli o żydach ze Starogardu

Jest w Starogardzie takie miejsce, w którym należy kilka razy w roku pochylić głowę i pomyśleć o tragedii narodowej, a także dziesiątkach dramatów ludzkich, które wydarzyły się w 1939r. To plac z XIX wieczną Synagogą Żydowską, dziś znany mieszkańcom Starogardu jako miejsce parkingowe i handlowe. Tam w 1939r. pod murami świątyni Niemcy zabili wielu Polaków i Żydów.
 STAROGARD: W Światowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu, nie zapomnieli o żydach ze Starogardu

27 stycznia hołd Polakom i Żydom oddali przedstawiciele starogardzkich struktur Prawa i Sprawiedliwości i Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku.
- Niestety, mało kto czci pamięć pierwszych ofiar II wojny światowej w Starogardzie. Nie pamięta o nich ani władza miejska, ani Gmina Żydowska w Gdańsku, która jest właścicielem terenu – zauważa Jan Kilian, poseł na Sejm VIII kadencji. - Miejmy nadzieję, że w przyszłości – na ścianie synagogi nie będą widnieć dwie, samotne wiązanki kwiatów – dodaje Jan Kilian.

 



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
gogo 21.03.2020 17:39
kto dziś chce ich słuchać ? , nie mają nic do powiedzenia i zaoferowania społeczeństwu , żenada

koCIEwiak 12.02.2020 10:13
a ile sie płaci za nie usunięcie plakatów wyborczych w terminie? bo pan Jan ciągle wisi tu i tam :)

bubu 17.02.2020 09:05
aj waj taki mosiek i taki kraj

karolina 08.03.2020 07:34
jan stoi , jakby kij połknął , a mina mówi wszystko , mniej niż zero...

kociewiak 12.02.2020 08:16
co w temacie obiecanej obwodnicy panie janie ? obiecanki - cacanki ???

starogardzianin 12.02.2020 10:10
gdzie pan jest i pańscy kolesie , którzy na rondzie przy polmosie obiecywali że obwodnica jest już tuż tuż i właśnie łopaty wbijają w ziemię , trzeba tylko na was nieudaczniki zagłosować...

realista 12.02.2020 10:42
No teraz też nas mamią tą samą gadaniną. Tyle, że już bez Jana został sam Smoliński i wygłaszający pochwały na jego temat błękitny Tomasz .

Emil 02.02.2020 08:51
Tak moi drodzy wyglądają "przedstawiciele partii rządzącej" - średnia wieku ok 65 ......

mosiek 05.02.2020 16:54
aj waj , sam zbowid !!!

salcia 01.02.2020 09:04
żeby głupota miała skrzydła , to by latała razem z mośkami

Jakub 01.02.2020 21:13
No chyba raczej nie.

ja sam 31.01.2020 13:36
a gdzie jest nenca z katarzyny, jego przyjaciel najlepszy???

Kasa 02.02.2020 14:16
nenca to najlepszy "duet" ze starostą.

koniuszy 31.01.2020 09:18
koń pisiora jak nie może , to szklaneczka na wiaderko wody - pomoże...

francyski 31.01.2020 09:22
samochody nie wyszły , kapelusze nie wyszły , apteka nie wyszła , posłowanie nie wyszło - nic mu nie wyszło i już nigdy nie wyjdzie - nieudacznik...

auto na prąd 31.01.2020 12:15
ufo judek ze strefy 52

alik 22.03.2020 09:55
to co mu wyszło , nic się nie udało ?

Jan III 31.01.2020 07:26
No pacz. Kilijan się odnalaz ;-) Panie Janie - to jak to było z tą naszą obwodnicą za pana posłowania? Spadła na liście na niepremiowane miejsce czy awansowała?

ulich 31.01.2020 07:49
No to chyba nie zadanie posła. Gdzie był raczej prezydent ze swoją świtą? Dlaczego tak słabo lobbował za obwodnicą? Tak nam mydlili oczy w kinie na spotkaniach, że jesteśmy już blisko. I co i nic.

Jan III 31.01.2020 08:03
No faktycznie, poseł skończył swoje zadanie głosowaniem za tym, żeby nasza obwodnica nie załapała się na finansowanie bo tak Prezes kazał. Taki z niego starogardzki patriota.

lizacz 31.01.2020 08:11
Jan III nasz starogardzianin! Nie właź w tyłek.

Jan III 31.01.2020 08:23
Lizaczowi skończyły się argumenty to trza zaatakować personalnie..? PiS w pigułce!

lizacz 31.01.2020 08:34
Prawda to nie jest chłopcze zaden atak. Personalnie? A co to ty prezydencie?

Jan III 31.01.2020 08:38
Janek? Ty masz za dużo czasu na tej emeryturze. Uczysz się już o życiu i hodowli koni?

lizacz 31.01.2020 09:13
Po ile certyfikat i za ile Tulie?

Jan III 31.01.2020 09:30
Dokładnie to musiałbym sprawdzić ale Tulie zdaje się, że były droższe. A co tam. Mam gest!

Roll 30.01.2020 18:25
Dobrze, że przy okazji obchodów Światowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, Kociewiak.pl, przypomniał o Żydach starogardzkich, którzy w przeszłości stanowili część mieszkańców Starogardu. Natomiast źle się stało, że nie pamiętały o nich obecne władze Starogardu Gdańskiego, ani Gmina Żydowska w Gdańsku, która jest właścicielem terenu, na którym znajduje się synagoga w Starogardzie Gdańskim. Do powyższej notatki, dodam jedynie w bardzo skondensowanej formie, zaledwie kilka faktów dot. społeczności żydowskiej w Starogardzie - przed 1945 rokiem: po powrocie Starogardu do Polski w 1920 roku, zamieszkujący tam Żydzi - identyfikujący się z kulturą niemiecką, którzy nie chcieli mieszkać na terenach przyłączonych do II RP, stopniowo decydowali się na wyjazd z Polski. Tu ciekawostka: w 1923 roku, rozważano nawet sprzedaż synagogi, która miała stać się kościołem garnizonowym. Na ich miejsce przybywali Żydzi z innych regionów kraju, którzy stopniowo zdominowali gminę starogardzką. W 1929 roku, w Starogardzie mieszkało ogółem 76 Żydów, tzw. "miejscowych" oraz napływowych. W 1935 roku, Żydzi stanowili zaledwie 0,2% mieszkańców powiatu starogardzkiego. W 1936 roku, gmina starogardzka wybrała rabina, którym został Mojżesz Zuberman z Międzyrzecza Podlaskiego. W 1939 roku, w Starogardzie mieszkało zaledwie 143 Żydów. Jak więc widać, to była znikoma liczba - w porównaniu do liczby Żydów, którzy zamieszkiwali w miastach i miasteczkach w Polsce centralnej, południowo-wschodniej oraz na Kresach Wschodnich. Przypomnę również, że w 1939 roku, obywatele polscy narodowości żydowskiej stanowili ok. 10 % ówczesnej ludności II RP (w liczbach bezwzględnych - ok. 3,5 miliona ludzi). W okresie międzywojennym, Starogard był największym skupiskiem ludności żydowskiej w powiecie. Gmina starogardzka była w pełni samowystarczalna i dysponowała znacznym majątkiem, na który składały się m.in. synagogi w Starogardzie, Tczewie i Skarszewach. W tym miejscu drobna uwaga: w 1927 roku, istniejące na Pomorzu 27 gmin żydowskich połączono w 8. Skutkiem tego, gmina w Starogardzie została przydzielona do gminy wyznaniowej żydowskiej w Świeciu. Ale na skutek gwałtownych protestów członków gminy, że Żydzi ze Świecia posługują się językiem niemieckim, podczas gdy Żydzi starogardzcy, jako napływowi, przyznają się do narodowości polskiej i władają językiem polskim - utworzono kolejną, dziewiątą gminę z siedzibą w Starogardzie. W jej skład wchodzili Żydzi z powiatu starogardzkiego, tczewskiego oraz Żydzi zamieszkujący w Skarszewach. Na miejscowym cmentarzu żydowskim (kirkucie), który został założony w XIX wieku, pochowano w 1925 roku m.in. jednego z najbardziej znanych mieszkańców Starogardu - przemysłowca, kupca, filantropa, członka Rady Miejskiej, zastępcę burmistrza Starogardu, mecenasa kultury, darczyńcę, Honorowego Obywatela Miasta Starogardu, a także aktywnego masona, członka miejscowej Loży Wolnomularskiej "Augusta pod Nieśmiertelnością" - Arie ben Izaaka Goldfarba. Przed pochówkiem, ciało Goldfarba zostało skremowane. Był to jedyny, taki znany przypadek na Pomorzu! Żydzi starogardzcy zajmowali się głównie: rzemiosłem, handlem odzieżą i wyrobami skórzanymi. Oprócz fabryk Kauffmannów i Goldfarbów (właścicieli zakładów obuwia, zakładów wyrobów tytoniowych i browaru), do Żydów starogardzkich należały także dwa tartaki, z których jeden, został w latach dwudziestych przebudowany na hutę szkła. Do 1926 roku, na terenie powiatu starogardzkiego, nie zanotowano otwartego antysemityzmu, choć postawa mieszkańców wobec Żydów nie była przychylna. Nastroje antyżydowskie narastały wraz z rozwojem kryzysu gospodarczego, osiągając swój szczyt - pod koniec lat trzydziestych ubiegłego wieku. M.in. w latach 1936-1937, dochodziło do wybijania szyb w domach i sklepach żydowskich w Starogardzie. Nawoływano do bojkotu handlu prowadzonego przez Żydów, nierzadko zdarzały się - niestety - również pobicia. Narastający antysemityzm, a także obawa przed nadchodzącą wojną, spowodowały kolejną falę emigracji. Przed 1 września 1939 roku, blisko jedna trzecia Żydów ze Starogardu, opuściła miasto. Po wybuchu II wojny światowej, pozostali w Starogardzie i w okolicach Żydzi, stali się celem prześladowań i terroru hitlerowców. Od połowy września 1939 roku, rozpoczęły się masowe aresztowania i egzekucje, nierzadko połączone z publicznym poniżaniem ofiar, Żydów i Polaków. Do końca września 1939 roku, niemal wszyscy Żydzi z powiatu starogardzkiego, zostali zamordowani w masowych egzekucjach lub wywiezieni do niemieckich obozów koncentracyjnych. Okupacja niemiecka - od września 1939 roku, położyła kres istnieniu gminy żydowskiej w Starogardzie. Już po upływie roku od rozpoczęcia okupacji niemieckiej, w Starogardzie nie mieszkał żaden Żyd. Miejscowa synagoga została obrabowana, a następnie przekształcona w halę targową, a macewami z cmentarza żydowskiego - Niemcy wybrukowali ulice.

Alik 01.02.2020 21:04
Chciałbym również dodać kilka faktów o społeczności żydowskiej w Polsce : Biała Podlaska ,świadek Jerzy Matysiewicz.25.09.39. ...do miasta wkroczyli Sowieci...Żydzi wznieśli bramę tryumfalną na cześć bolszewików.Ta radość z ich przybycia,to wynoszenie się ,strącanie z budynków polskich symboli państwowych ,palenie polskich flag,to było powszechnie ze strony żydów .Nikt tego nie rozumiał,bo przed wojną żyliśmy zgodnie...budynek magistratu-kilku żydów zrzuca polskiego orła,który rozpryskuje się na kawałki.Do tych szczątek dobiega kilku innych i kopią to co zostało z godła . Zbigniew Jasiński: Bandy milicjantów,komunistów i żydów biegały jak oszalałe po mieście na miejscu wymierzając sprawiedliwość,ale przede wszystkim wskazując Sowietom mieszkania i domy polskich oficerów. Wilno 1919 W czasie przemarszu polskich oddziałów żydzi strzelają z okien i dachów do wojska,żydówki wylewają kubły z ukropem, 7 polskich oficerów masakrują i wrzucają do kloaki. Przykłady można mnożyć . Proponuję zapoznać się z historią ,tą którą żydzi zakłamują. Nie neguję Holokaustu i cierpienia ofiar ale Oświęcim to nie tylko żydzi .Pierwszym transportem przyjechali tyko Polacy ...tyle że o tej rocznicy pis nie pamiętał.Powstanie Warszawskie żydzi w USA i Kanadzie przedstawiają jako Powstanie w Getcie .Z braku własnych bohaterów podczepiają się pod naszych.Planowali nakręcić film o rotmistrzu Pileckim pod warunkiem że rodzina nie będzie protestować gdy w filmie zostanie przedstawiony jako żyd.Syn Andrzej Pilecki odmówił...

Roll 02.02.2020 01:12
Panie Alik, dziękuję Panu za zainteresowanie się tematem. dot. historii Żydów polskich i dołączenie do dyskusji z okazji obchodów Światowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Drogi Panie, Pan mi proponuje zapoznanie się z historią, "tą którą żydzi zakłamują". Tylko, że Pana troska o stan mojej wiedzy historycznej, jest zupełnie zbędna. Zapewniam Pana, że gdybym nie znał historii Żydów polskich, to w ogóle nie miałbym moralnego prawa, aby zabierać głos na tym forum. Jestem świadomy tego co piszę i w pełni odpowiadam za swoje słowa. Ponadto twierdzi Pan, że "nie neguje Holokaustu i cierpienia ofiar, ale Oświęcim to nie tylko żydzi". I bardzo słusznie! Ponieważ Holokaustu - w żaden sposób - po prostu nie można zanegować. A propos ofiar: pragnę Pana poinformować, że w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau, w latach 1940-1945, zginęło ok. 1,1 - 1,3 miliona więźniów. Do chwili obecnej, nie jest znana dokładna liczba ofiar i mało prawdopodobne, aby kiedykolwiek została ustalona. Niestety! Spośród wszystkich ofiar tej niemieckiej fabryki śmierci - Żydzi stanowili ok. 90-92%. Pozostałe ofiary to: Polacy, Romowie, Czesi, Słowacy, Węgrzy, Francuzi, Holendrzy, jeńcy radzieccy oraz przedstawiciele kilkudziesięciu innych narodów i grup etnicznych ze wszystkich okupowanych krajów Europy, a nawet z krajów pozaeuropejskich. Łącznie, podczas II wojny światowej - na skutek hitlerowskich zbrodni Holokaustu, jak Pan być może wie - zginęło ok. 6 milionów Żydów europejskich, w tym ok. 3 miliony Żydów polskich, byłych obywateli II RP. Następna sprawa, nie rozumiem dlaczego Pan w swoim komentarzu, podaje mi przykłady Białej Podlaskiej oraz Wilna? Jak mam to rozumieć i odnieść się do nich? Drogi Panie, jeżeli Pan uważnie zapoznał się z treścią mojego poprzedniego komentarza z dnia 30 stycznia br., to z pewnością zauważył, że skoncentrowałem się w nim wyłącznie na żydowskiej gminie wyznaniowej w Starogardzie przed 1945 rokiem. I to w formie bardzo skondensowanej. Tylko i wyłącznie! Chociażby dlatego, że forum Kociewiak.pl, nie jest tym miejscem, na którym możliwym byłoby analizowanie poszczególnych żydowskich gmin wyznaniowych w Polsce. Ale nie wykluczam, że w przyszłości, będzie także okazja przedstawić na tut. forum, w szerszej perspektywie, swoje racje i poglądy dot. Żydów znajdujących się na obszarach będących pod okupacją niemiecką i radziecką. No zobaczymy! Jeżeli Pan rzeczywiście jest zainteresowany historią Żydów polskich, w tym również żydowskich gmin wyznaniowych w Polsce, to odsyłam Pana na fora internetowych portali specjalistycznych oraz do pozycji literatury fachowej. A jest ich bez liku. Tam Pan znajdzie bardzo dużo interesujących Pana informacji. Na temat Powstania w Getcie w 1943 roku, Powstania Warszawskiego w 1944 roku, Żydów amerykańskich i kanadyjskich oraz rotmistrza Pileckiego - świadomie - w tym komentarzu się nie wypowiadam. Dlatego, ponieważ to są zupełnie oddzielne tematy i zagadnienia, które wykraczają poza ramy tematyki dot. żydowskiej gminy wyznaniowej w Starogardzie. I rzecz ostatnia, Drogi Panie, jestem zdeklarowanym miłośnikiem języka polskiego, czego nigdy nie ukrywałem. Dlatego proszę, w trakcie dyskusji, wypowiedzi czy nawet polemiki, aby Pan uwzględniał zasady pisowni naszego języka. Jednocześnie przypominam, że w języku polskim, nazwy narodowości zawsze piszemy z wielkiej litery, np.: Polacy, Żydzi, Arabowie, Niemcy, Anglicy, Amerykanie, Francuzi, Włosi, Hiszpanie, Szwedzi itd. I tylko tyle i aż tyle! Dziękuję Panu.

Alik 02.02.2020 06:42
Dziękuję za zwrócenie uwagi na zasady pisowni ,zapewniam Pana że wiem jak się pisze nazwy narodowości ,to Pan jednak jest zdeklarowanym miłośnikiem języka polskiego i wymagać poprawnej pisowni może tylko od siebie .Chociaż nie ukrywam że przyjemnie się czyta.Znam też statystyki dotyczące ofiar Holocaustu więc przytoczenie ich było zbędne. Na bieżąco też uzupełniam wiedzę dotyczącą historii Żydów jak i Polaków ale dziękuję za troskę.

Olo 30.01.2020 16:23
A mnie zastanawia jak ten Kilianek zawiesił te kwiaty na tej tablicy? Wlazł najpierw na ten samochód? Ciekawe nie?

narwan 30.01.2020 17:07
Przynajmniej był, a prezydent co zapomniał? Jak pana Jana potrzebował jako posła to się cały czas koło niego kręcił a teraz to co? Ale karma wraca.

urwan 30.01.2020 17:16
Jakby Kilian nie był to by nikt nie zauważył. Zresztą PiS się chyba z tym czczeniem nie utożsamia kompletnie. Raczej obłudą wieje. Widać po minie Kiliana ,że jest tam za karę.

lolok 30.01.2020 20:40
Stanął na łbie Marczaka. Na co dzień jest odwrotnie, Marczak stoi na łbie Kiliana.

U 30.01.2020 13:45
Czego to Kilian nie zrobi aby w mediach zaistnieć? A przecież każde dziecko wie , że PiS ma gdzieś żydów. Duda nawet nie pojechał na obchody do Izraela.

widz 30.01.2020 14:09
A wiesz dlaczego nie pojechał? Bo mieli nas w ***!

Jan 30.01.2020 16:12
Bo nie pozwolili Dudzie na płomienne przemówienie pełne frazesów ubarwione żywiołowym gestykulowaniem na poziomie ćwierćinteligenta.

M 30.01.2020 12:58
Mosiek był posłem to się niczym nie interesował, a tu raptem przypomniał sobie o ofiarach gdy już każdy mieszkaniec ma go w poważaniu

sebiq 30.01.2020 13:31
Szkoda, że nie jest prezydentem pan Jan. Może by się coś działo w mieście, może jacyś inwestorzy nowi by tu przyszli, może koszykówka by nie upadała. Ta władza nie da rady moim zdaniem.

i 30.01.2020 13:40
Było coś pite? Co ty pi.....lisz człowieku? Jan??? Żałosny jesteś

dylon 30.01.2020 13:51
Nie lepiej żeby kapelusz ubrał, certyfikat kupował albo gadał o ławkach na klatkach?

Andrzej 30.01.2020 12:22
Jak się ktokolwiek znaczący wypowiada, to tylko o jednym narodzie który najbardziej ucierpiał, a Polska na szarym końcu lub wcale jest wspominana.W Polsce jak się słucha wypowiedzi ekspertów to chyba jest największy smog na świecie, nawet Greta przyjechała nas pouczać.Polska to taki łakomy kąsek w postaci tortu i ci najbardziej znaczący chcialiby ją między siebie podzielić, a Polacy to dla nich są dobrzy ale na zmywaku lub na budowie w krajach starej unii.

szok 30.01.2020 11:58
Katolicy pamiętają, a żydzi zapomnieli. I zrobili z własnej świątyni imprezownię. szok

yogi 30.01.2020 12:18
w Izraelu mają gdzieś chrześcijan i katolików...

Alik 01.02.2020 19:08
Ważne że szekle brzęczą.

KOMENTARZE
Autor komentarza: tutamTreść komentarza: Drogi kociewiaku.pl, czy mi się wydaje że wczoraj coś ważnego załatwialiśmy? Może trzeba kogoś ściągnąć z urlopu czy jak?Data dodania komentarza: 08.04.2024, 10:15Źródło komentarza: Nieletni motocyklista po wypadku trafił do szpitalaAutor komentarza: ALLTreść komentarza: I słusznie !Data dodania komentarza: 08.04.2024, 10:05Źródło komentarza: Skandal. Wojewoda Rutkiewicz usunęła w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim tablicę śp. Prezydenta RP Lecha KaczyńskiegoAutor komentarza: RudiTreść komentarza: Około 40 sekundy - jeśli dobrze pamiętam to skrzyżowanie sprzed budowy ronda, to tam najwięcej narozrabiał nagrywający.Data dodania komentarza: 07.04.2024, 22:05Źródło komentarza: [WIDEO] STOP agresji drogowej!Autor komentarza: jolka demolkaTreść komentarza: Zauważ,że nikt z tych "prawicowych"fanatyków nie wyzywa was od świrów i pijaków.I co jest smutniejsze?Data dodania komentarza: 24.02.2024, 09:21Źródło komentarza: FELIETON: „Inspekcja drogowa” TuskaAutor komentarza: RomanTreść komentarza: Cześć, oby ten remont zakończył się lepszym efektem niż remont ul. Zielonej. Zasłonięto studzienki kanalizacyjne i przy okazji spowodowało to zalanie domu...Data dodania komentarza: 23.02.2024, 15:12Źródło komentarza: Będzie remont trzech ulic w KokoszkowachAutor komentarza: alkohole świataTreść komentarza: oni wszyscy w trójkę są siebie warci... , wstyd , skandal , żenada...Data dodania komentarza: 23.02.2024, 08:39Źródło komentarza: Spotkanie starogardzkich samorządowców z nowa wojewodą pomorską
Reklama